งานศพอีสาน จัดง่ายๆ เหมือนใน กทม.ได้มั้ย – ก่อนอื่นผมขอเล่าให้ฟังก่อนว่า งานศพในกรุงเทพ หรือเมืองใหญ่แบบจังหวัดใหญ่ๆ มักจะเรียบง่าย อย่างเข่น ตั้งศพไว้ที่วัด สวดอภิธรรม ตอน 18.30 คนมาร่วมงานก็จะมาประมาณใกล้ๆ ถึงเวลาสวด
เรียกว่าง่ายจริงๆ ซึ่งจะมาเปรียบกับงานศพอีสานไม่ได้ ผมคิดว่าอย่างนั้นนะ อย่างน้อยที่อีสาน เมื่อมีคนในหมู่บ้าน / ชุมชนเสียชีวิต หรือตาย บรรดาผู้นำหมู่บ้าน / ชุมชน ผู้เฒ่าผู้แก่ (ปราชญ์ชาวบ้าน) ต่างก็มาที่บ้านคนตาย
มาเพื่อให้คำแนะนำว่า เจ้าภาพจะต้องทำอย่างไร เตรียมอะไรบ้าง ซึ่งก็อยู่ที่เจ้าภาพว่าจะทำตามคำแนะนำหรือไม่ แต่ส่วนมากจะทำ
อย่างเรื่องการตั้งศพบำเพ็ญกุศล ภาคอีสานนิยมตั้งศพไว้ที่บ้าน ซึ่งต้องเตรียมสถานที่ซึ่งก็คือที่บ้านนั้นแหละ จัดข้าวย้ายของ ให้พระนั่งตรงไหน คนมาร่วมงานนั่งตรงไหน ซึ่งคนมาช่วยจัดก็เป็นผู้นำหมู่บ้านและเพื่อนบ้านละแวกนั้นเองครับ
อีกอย่างหนึ่งที่ต้องเตรียมสถานที่คือ สถานที่ทำครัวหรือทำอาหารครับ ต้องใช้สถานที่กว้างขวางพอสมควร เพราะเตาต้องใช้หลายเตา คนทำก็หลายคน ทั้งเตรียม ทั้งทำกับข้าว รวมถึงคนล้างจานด้วย
ผมทราบมาว่า ตอนนี้ทางอีสานมีทีมทำกับข้าวเลี้ยงแขกรับจ้างด้วย เจ้าภาพบางคนชอบแบบจ้างทำ คือถ้าทางเจ้าภาพจ้างทีมทำกับข้าวอาจจะกันคนห่อได้ อะไรประมาณนี้ครับ
และเมื่องานศพพ่อในเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ผมก็ได้รับคำแนะนำจากผู้หลักผู้ใหญ่บางคนว่า ให้จ้างทีมแม่ครัวทำกับข้าว ซึ่งผมไม่เอาตามคำแนะนำของเขาเหล่านั้น ผมมองว่า การที่ผู้คนแถวบ้านผม หรือเรียกว่า บ้านใกล้เรือนเคียงมาช่วยกันทำกับข้าว มันเป็นเรื่องสวยงาม
แต่ถ้าเราไปจ้างทีมแม่ครัวมาทำกับข้าว เพื่อนบ้านก็จะไม่ช่วยคุณแล้วครับ ประมาณว่า การที่เขามาช่วยโดยที่ไม่มีค่าใช้จ่าย แล้วคุณยังไปจ้างคนอื่นมา โดยคิดเพียงว่าไม่อยากให้แขกที่มาร่วมงาน “ห่อ” เหมือนเป็นการไม่ไว้ใจเขา
เขาก็จะไม่ไว้ใจคุณ เหมือนกับว่า ถ้าคุณให้ใจเขาไป เขาก็ให้ใจคืนมา นั่นเอง
จัดงานศพที่ภาคอีสานเตรียมเงินไว้เลยหลักแสน คนอีสานนี่ถ้าเขารักใครชอบใครเขาจะมาร่วมงานเองครับ ไม่ต้องเชิญเขาก็มานะงานศพน่ะ ผมว่ามันเป็นการวัดตัวเราด้วยว่า ชาวบ้านเขาคิดยังไงกับครอบครัวเรา
เรื่องชาวบ้านห่อกับข้าวผมก็ยังไม่เห็นนะ หรือชาวบ้านผมไม่เป็นแบบนั้น ผมจัดงานให้พ่อเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ใครมาทำบุญด้วยผมก็ให้เขาทำห่อกับข้าวเล็กๆ ไว้สำหรับให้เขา
ด้วยความที่ผมทำไว้ให้เขาแบบนี้ด้วยหรือเปล่า เลยทำให้ไม่มีใครไปห่อกับข้าว ก็เขาได้ไปอยู่แล้ว 555
ถ้าถามว่าจัด งานศพอีสาน เปลืองมั้ย ถ้าเทียบกับกรุงเทพ มันย่อมเปลืองกว่าอยู่แล้วครับ ยิ่งถ้าบ้านไหนมีเหล้าด้วยยิ่งหนัก แต่การจัดงานสไตล์อีสาน สิ่งที่ได้คือเครือข่ายครับ
เรื่องที่เกี่ยวข้อง

นักพัฒนาชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
รองประธาน ชมรมพัฒนาชุมชนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (แห่งประเทศไทย)
ลูกของแม่ และเพื่อนของท่าน
Leave a Reply